De Dag van de Architectuur stond dit jaar in het teken van toegankelijkheid. Grote steden als Amsterdam, Rotterdam en Haarlem deden mee. Een van de sprekers in Haarlem was architect Ed Bijman. Als ervaringsdeskundige architect heeft hij een persoonlijke missie: Haarlem en de rest van de wereld voor iedereen toegankelijk maken. Maar ook bij architecten die zelf geen handicap hebben, dringt steeds meer het besef door dat toegankelijkheid in architectuur belangrijk is.
Architect Ed Bijman: “Ik kan met mijn werk mensen hun zelfstandigheid teruggeven”
Architect Ed Bijman belandde dertien jaar geleden door een ongeluk in de rolstoel. Hij beseft als geen ander dat architectuur mensen afhankelijk kan maken van anderen. Dat is niet goed. Toegankelijkheid staat daarom centraal in zijn werk. Bijman: “Ik kan met mijn werk mensen hun zelfstandigheid teruggeven.”
Momenteel is hij als adviseur toegankelijkheid betrokken bij de verbouwing van het Binnenhof. Om openbare gebouwen toegankelijk te maken is verstand van zaken nodig, stelt Bijman. En het doet een beroep op de creatieve geest van een architect. Een monumentaal gebouw toegankelijk maken, kan ook zonder het monumentale karakter te schaden. De lift bij de entree van de Beurs van Berlage is daar een goed voorbeeld van. De lift zie je alleen als hij in gebruik is. Als de lift niet gebuikt wordt, zie je alleen de statige treden.
Architect Max van de Scheer: “Ik was vooringenomen”
Begin dit jaar ontdekte architect Max van de Scheer een beperking in zijn blik. Dit gebeurde tijdens een lezing van erfgoedspecialist Alicia Hoost, die zelf een visuele beperking heeft. Van de Scheer schreef er een eerlijke column over. “Ik merkte dat ik vooringenomen was.”
Als ontwerper wordt Van de Scheer niet blij van contrastlijnen en dwingende stijgingspercentages van hellingbanen. “Maar juist door hier in een eerdere fase over na te denken, kunnen we toegankelijkheid integraal oplossen”, schrijf hij in zijn column Geen toegang. “Want mensen uitsluiten is zeker niet wat ik beoog.”
Architect Marjolein van Eig: “Het schaamrood stond me op de kaken”
Architect Marjolein van Eig had een vergelijkbare ervaring tijdens de lezing ‘De toegankelijke stad’, georganiseerd door AIR en Rotterdam Onbeperkt in de Week van de Toegankelijkheid van 2022. Op architectenweb schrijft ze openhartig over haar moment van inzicht: “Waar ik de afgelopen maanden in gesprekken met collega’s nog weleens de frustratie uitsprak over de bouwbesluitwijziging waarin alle toegangen van een woning moeten voldoen aan de 20mm eis – en we dus geen leuke trappen meer aan de voorkant van de huizen kunnen ontwerpen – stond het schaamrood me nu op de kaken.”
Dag van de Architectuur
Dit jaar stond de Dag van de Architectuur in het teken van Toegang en Toegankelijkheid. Architectuurprofessionals verkenden hoe zij kunnen bijdragen aan een toegankelijke leefomgeving.
In Haarlem zette ABC Architectencentrum vijf gebouwen in het zonnetje die toegankelijk zijn voor mensen in een rolstoel of met een visuele beperking. Dit zijn De Schuur (voorheen de Toneelschuur), de nieuwe roeiaccommodatie aan het Spaarne in Heemstede, het bedrijfspand van koffiebrander Simon Lévelt, het Slachthuisterrein en MAAK Haarlem. Op alle locaties gaven adviseurs toegankelijkheid een toelichting.
Bronnen: NH Nieuws, Architectenweb, Dag van de Architectuur
