‘Waardevolle mensen insluiten’

‘Toegankelijkheid is niet het helpen van zielige mensen, maar het insluiten van waardevolle mensen’, aldus Gerard Boekhoff, de Wmo-wethouder van Bussum.

Boekhoff was de eerste spreker tijdens de netwerkbijeenkomst Welkom bij de club! die op 8 oktober in het gemeentehuis van Bussum plaatsvond. Met Bussum is iets bijzonders aan de hand. Deze gemeente fuseert per 2016 met Naarden en Muiden, maar de drie gemeenten werken vanaf dit jaar al samen in het sociale domein. Zo is er één Wmo-verordening vastgesteld. Ook bijzonder: in de nieuwe gemeente zal het VN-verdrag inzake de rechten van mensen met een beperking uitgangspunt zijn voor nieuw te ontwikkelen beleid.
Boekhoff benadrukte dat het hem ernst is om de toegankelijkheid binnen de gemeente op alle terreinen te vergroten. Als er knelpunten zijn, wil hij graag samen met verenigingen en clubs aan oplossingen werken.

Platform Wmo Naarden-Bussum

Vanuit de ervaringsdeskundigen spraken Annemarie van Voorst en Joost Grasso. Annemarie is bestuurslid van Platform Wmo Naarden-Bussum, een club die opkomt voor de belangen van mensen met een beperking. Meedoen is vooral willen en durven, hield zij de aanwezigen voor. Maar er is meer nodig, gaf Joost Grasso aan: het moet ook wel kunnen. Om die reden schouwt hij samen met het platform regelmatig accommodaties, zoals winkels, winkelstraten en andere gebouwen, maar ook sportverenigingen, culturele organisaties en hun voorzieningen. Door aan te tonen waar mensen ontoegankelijkheid ervaren, kan er aan verbeteringen worden gewerkt. En de oplossingen zitten vaak al in kleine dingen.

Roep niet te snel dat het niet kan

Agnes van Berkel benadrukte dat ‘gewoon’ meedoen veel vaker mogelijk is dan mensen denken. Zij werkt als zelfstandig adviseur geïntegreerd sporten/sportstimulering gehandicapten.
‘Schiet niet in de kramp en roep niet meteen dat het niet kan. Ga eerst het gesprek met elkaar aan. Bespreek wat er wel kan en wat er eventueel aan extra’s nodig is om mee te doen mogelijk te maken.’

Praat eens met ons

Dagvoorzitter Frank Ratelband interviewde Eelco Hosman. Eelco heeft een visuele en een licht verstandelijke beperking. Hij werkt bij het Steunpunt Bussum van de LFB. De LFB is de landelijke belangenorganisatie voor en door mensen met een verstandelijke beperking. Eelco: ‘Als je met ervaringsdeskundigen praat, hoor je pas echt hoe het in de praktijk gaat als je een beperking hebt. En wat er nodig is om meedoen mogelijk te maken. Dat haal je niet uit boekjes.’
Eelco staat midden in het leven en wil vooral meedoen. Dat lukt, al heeft hij soms wat extra begeleiding nodig. Zijn moeder helpt hem, bijvoorbeeld bij het uitzoeken van verenigingen. Dat steuntje is genoeg om zijn weg te vinden. Zo is Eelco al een aantal jaren lid van de roeivereniging Naarden. Zijn roeimaatje helpt hem met kleine dingen, zoals in- en uit de boot stappen. Hij vindt roeien leuk, maar er is meer. Zijn lidmaatschap heeft zijn sociale netwerk vergroot, hij voelt zich gewaardeerd lid van de samenleving.

De zaal aan het werk

Na de pauze werden de deelnemers aan het werk gezet met een fictieve casus: het vergroten van de toegankelijkheid van de Historische vereniging Gooise Meren.

Snel & makkelijk
Hoe kan een vereniging haar toegankelijkheid snel en makkelijk vergroten?

• In de praktijk blijkt er vaak niet veel extra’s nodig te zijn aan dure aanpassingen; ga met elkaar in gesprek en help elkaar als dat nodig is.
• Zoek naar oplossingen op maat; er zijn geen standaardoplossingen voor alle mensen met een beperking.
• Website; pas de website aan aan de toegankelijkheidseisen.
• Meld op de website dat je over toegankelijkheid en aanpassingen wilt praten.
• Praat met elkaar en verbind.
• Zoek een verenigingsruimte op de begane grond of kijk of er een toegankelijke lift is.
• Foto’s, films en PowerPointpresentaties; zorg ook voor gesproken tekst en voor braille-versies voor mensen met een visuele beperking.
• Vervoer kun je heel goed onderling regelen; dat doen mensen zonder beperkingen ook.

Lange termijn
Wat zijn lange termijn mogelijkheden om de toegankelijkheid van verenigingen te vergroten?

• Denk bij verbouw en nieuwbouw aan goede fysieke toegankelijkheid; dat is goedkoper dan aanpassingen achteraf maken.
• Vraag vooral ook aan mensen met een beperking zelf waar zij behoefte aan hebben.

Rol gemeente
Welke rol kan de gemeente nemen om de toegankelijkheid van verenigingen te vergroten?

• Help verenigingen om potentiële leden te vinden en of te bereiken.
• Verspreid goede voorbeelden onder verenigingen.
• Besteed bij de Wmo-keukentafelgesprek ook aandacht aan vrije tijd: welke mogelijkheden zijn er? Wat kan de gemeente / wat kunnen anderen doen om het laagdrempeliger voor jou te maken?
• Pas het gemeentebeleid aan; stel toegankelijkheid als voorwaarde voor subsidies of stimuleer het op andere manier actief.
• Vervoer is een probleem: je kunt niet overal met het openbaar vervoer komen. Dat is in feite een extra handicap.

Draagvlak onder huidige leden
Hoe maak je de huidige leden enthousiast voor het beleid om toegankelijkheid te bevorderen?

• Geef mensen met beperking de gelegenheid om zich te presenteren aan de andere leden van de club.
• Hanteer de regel dat je elkaar altijd met de (voor)naam aanspreekt; dat is voor iedereen prettig en zorgt ervoor dat mensen elkaar sneller kennen.
• Werk met maatjes; een huidig lid treedt in het begin als maatje op van een nieuw lid met een beperking om hem te introduceren bij anderen.

Publiciteit
Hoe laat je merken dat de vereniging toegankelijk is?

• Hoort zegt ‘t voort!
• Geef ik eigen media – zoals website, folder – aan op welke manier de vereniging toegankelijk is.
• Probeer in de krant aandacht te krijgen voor de toegankelijkheid van de vereniging.
• Geen enkele sport is geheel ontoegankelijk.

Terugblik

De bijeenkomst sloot goed aan bij de verwachtingen van de deelnemers. Zij vonden de inleidingen informatief, maar hadden graag een grotere inbreng van ervaringsdeskundigen vanuit verenigingen gezien.
De deelnemers vormende een mooie mix van mensen uit de gehandicaptenbeweging en het verenigingsleven. Beide groepen denken dat ze de informatie kunnen gebruiken. De deelnemers zijn met name tevreden over de onderlinge contacten en het ‘netwerken’.